# 1 : Onderzoeken

Wat is een eetstoornis en hoe werkt zoiets nou?

“Een eetstoornis zou ik nooit kunnen krijgen”, dacht ik altijd. Daar was ik nou eenmaal veel te dik voor. Ik had geen flauw benul van wat het werkelijk inhield. Een klasgenootje van mij had Anorexia. Ik had het idee dat het misschien overgedragen kon worden of dat ik een duivelse blik in haar ogen zou zien als ik haar aan zou kijken. ‘De eetstoornis zat nu eenmaal in iemands hoofd’, had ik eens gehoord. Tot de GGD me na het laatste onderzoek vertelde dat ik in het ‘voorkamertje’ van Anorexia zat, toen ze mijn gewichtsdaling in de grafiek zag. Zelfs mijn ouders ontkenden het, maar meldden me toch aan bij Emergis na mijn eetgewoonten een tijdje geobserveerd te hebben. Nog meer afvallen en strikte eetgewoontes later, belandde ik voor het eerst in het ziekenhuis aan de sondevoeding en werd vervolgens in een eetstoorniskliniek opgenomen. 

Hier kreeg ik door middel van therapie en (groeps)gesprekken inzicht in wat een eetstoornis eigenlijk inhield. 

‘Eetstoornissen zijn psychische aandoeningen met vaak ernstig somatische gevolgen, zoals verlaagde bloeddruk, hartritmestoornissen, afwijkende bloedwaarden voor suiker of elektrolyten. De kern ligt bij de focus op gewicht, eten en lichaamsbeeld’, zo wordt vermeld in de DSM-V. Wat voor mij ook heel belangrijk is om te vermelden, is dat je continu bezig bent met (niet) eten, bewegen, compenseren en alles inpassen om zo veel mogelijk invloed en (schijn)controle te hebben over je lichaam en gewicht. Je probeert grip te krijgen op je leven, maar eigenlijk is het de eetstoornis die de regie heeft over jou, waardoor je júíst de controle verliest. 

Wat voor afbreuk doet het hebben van een eetstoornis aan je leven?

De negatieve gevolgen van het hebben van een eetstoornis kun je naar mijn inzicht verdelen in drie verschillende categorieën: fysiek, mentaal  en sociaal.

Fysiek:

• Doffe oogkleur en grijze kringen/wallen.
• Broze nagels.
• Snellere haaruitval (of een grotere hoeveelheid) en minder glans.
• Blauw/paarse verkleuring van de huid en sneller kans op blauwe plekken.
• Je hebt het vaker en sneller koud.
• Op verschillende plaatsen verdeeld over je lichaam komt er meer beharing in de vorm van dons. Denk hierbij aan je onderrug, onder je neus en langs je oren. Hierdoor lijk je (wanneer het om een vrouw gaat) meer op een man.
• Je bent slechter in staat om je evenwicht te bewaren.
• Je hebt minder lichamelijk uithoudingsvermogen, je conditie gaat hard achteruit, je spierkracht neemt af doordat uithongering er op een gegeven moment voor zorgt dat jouw lijf zijn eigen spieren gaat opeten. 
• Je botten verzwakken door gebrek aan bouwstenen, je tanden verzachten en verkleuren of sterven af door het overgeven.
• Je huid is vaal en bleek.

Mentaal:

• Je kunt je niet (lang) concentreren op belangrijke zaken zoals school of gesprekken met anderen, omdat je gefocust bent op alles wat met eten, bewegen en compenseren te maken heeft. Je kunt jezelf zo forceren over deze dingen na te denken dat het zelfs tot hoofdpijn kan leiden. 
• Je bent veel bezig met kcal/vetten/eiwitten/koolhydraten en andere componenten die bijdragen aan de voedingswaarden van een product. Aan één of meerdere van deze componenten hang je veel waarde om te proberen invloed te hebben op je uiterlijk en gewicht. 
• Jouw zelfbeeld wordt en/of blijft negatief, omdat de opdrachten die de eetstoornis je laat uitvoeren, voor hem/haar nooit voldoening geven en je hier altijd kritiek over blijft houden. 
• Je kunt geen empathie meer tonen in contact met anderen.
• Er is geen ruimte meer voor positiviteit en depressieve gedachten nemen je zelf- en lichaamsbeeld over. 
• In contact met anderen ben je alleen maar aan het vergelijken. Je ziet wat voor pluspunten de ander heeft en wat je zelf allemaal mankeert. 
• Door de ontwikkelde angst voor voeding ontregelt ook je smaakpatroon en beïnvloeden negatieve gedachtes je voorkeur aan voedingsmiddelen.
• In je hoofd is het een continue chaos, een wirwar aan gedachtes en door deze drukte ervaar je een gevoel van gejaagdheid in je lijf. Rust is een woord dat niet voorkomt in je woordenboek. 

Sociaal:

• Doordat je veel bezig bent met (niet) eten, bewegen en/of compenseren, heb je weinig sociale contacten, vervallen contacten en wordt je vrienden- en kennissenkring kleiner.
• Je trekt je veel terug, vaak met de intentie om de betreffende tijd te besteden aan en de eisen na te komen van de eetstoornis.
• Je emoties vlakken af en het lukt je niet meer om energie op te brengen voor enige vorm van positief contact.
• Het geven van liefdevolle handelingen zoals knuffels en zoenen worden geforceerd en gedwongen,  waardoor ze geen inhoudelijke emotie of waarde meer hebben.
• Activiteiten gaan je emotioneel tegen staan en geven geen gevoel meer van plezier, waardoor anderen minder graag met je willen afspreken.
• Gesprekken beginnen niet meer vanuit jouzelf en een eventueel begin van een gesprek kap je meteen af. Het allerliefste beantwoord je een ‘ja’ of ‘nee’ vraag en ga je vervolgens weer je eigen gang. 
• Anderen gaan het idee ontwikkelen dat je hen niet mag of geen contact met hen wilt hebben. Niet alleen vriendschappen raken uitgedoofd, maar ook familiebanden en mensen die dichtbij je staan kunnen steeds meer op afstand raken.

Natuurlijk zijn er per categorie nog meer voorbeelden te noemen, want ieder ervaart zijn/haar eetstoornis en de gevolgen op een andere manier.

Bovenstaande signalen lijken voor iemand die geen eetstoornis heeft of die al verder is in het herstelproces vrij gemakkelijk op te merken. Zij zien sneller een verschil tussen lichamelijke gezondheid en kwalen. In wezen is dit verschil groot, maar als je volledig door de eetstoornis overmand bent, zie je dit vaak niet. De beperkingen die de eetstoornis met zich meebrengt sluipen erin, beginnen als iets kleins en worden steeds groter. Je bent enkel bezig met je eetpatroon en lichaam, hoe anderen jou zien en over je denken. Stilstaan bij wat er werkelijk gaande is, kun je al niet meer. Een eerste stap is om bewustwording te creëren over bovenstaande signalen en de ernst daarvan. Deze geven een teken van zelf-afbreuk; het vergooien van leven en lichaam. Pas als je inziet wat jouw eetstoornis met je doet, kun je hiermee aan de slag. Blijf het niet ontkennen, maar neem de bezorgdheid van jouw omgeving serieus en wees kritisch op je gedrag. 

De eetstoornis lijkt veel te geven en je uiteindelijk tot jouw doel te leiden. Echter, elke keer dat je een doel bereikt, wordt dit weer bijgesteld. Nog nét wat minder eten/wegen of meer bewegen. Kledingmaten die je enkel wilt zien verkleinen, gewicht dat moet dalen... Hoe sterk je er ook van overtuigd bent dat de eetstoornis je veel gaat opleveren, het gevoel van voldoening gaat nooit komen. Tenminste, niet zolang jij de verantwoording voor het leven in handen legt van de eetstoornis. Niet zolang jij niet naar jezelf en je eigen intenties gaat leren luisteren, jezelf blijft kwellen/uithongeren en slopen. Kijk kritisch naar de situatie en vraag jezelf af: ‘Wil ik zo mijn leven slijten?’ Geluk zit in een klein hoekje, maar de eetstoornis verspert de weg. Toch zijn er wel degelijk mogelijkheden om deze aan de kant te zetten en je eigen pad te gaan volgen.

Alle begin is moeilijk. Weet dat je niet alleen bent en dat jouw situatie in deze fase verre van ‘normaal’ is. Het werkt niet positief om jezelf uit te hongeren, volledig op te gaan in een eetbui, over te moeten geven, extreem veel te bewegen en/of elke dag op de weegschaal te staan.

Je hoeft niet heel lang een eetstoornis te hebben om hulp te vragen en aan te nemen. Dat je een probleem met eten hebt ontwikkeld, wat jouw leven nu volledig beheerst, is al erg genoeg. 

 Ook jij mag er zijn <3